Historie

Huize te Voorn

Huis te Voorn was een kasteel en ridderhofstad. Omstreeks 1800 werden de landerijen om het kasteel getransformeerd in een park in romantische stijl. In 1851 werd het kasteel afgebroken op twee duiventorens na, daterend uit de 17-de eeuw. In 1873 werd een witgepleisterd landhuis gebouwd aan het begin van de oprijlaan in de zuidwesthoek van het park.

Het landgoed Voorn ligt aan de noordzijde van de Leidse Rijn tussen de Stadsdam en de autosnelweg A2. Voorheen lag dit landgoed in De Meern. In 1995 werd echter het oostelijk deel van De Meern bij de gemeente Utrecht gevoegd. Sindsdien ligt het landgoed in de Utrechtse wijk Leidsche Rijn.

Het heeft de vorm van een driehoek en een oppervlakte van ongeveer 8 hectare. De noordoostzijde van deze driehoek wordt gevormd door de rivier de Rijn, die na een langdurig proces van verzanding hier is gereduceerd tot een sloot. De zuidgrens van het landgoed wordt gevormd door de Leidse Rijn. De westgrens loopt van de Stadsdam naar het noorden. Even ten zuiden van de noordpunt van de driehoek bevindt zich het eiland waarop het kasteel lag en waarvan slechts twee duiventorens en wat funderingsresten zijn overgebleven.

In 1395 werd een hofstede met een halve hoeve land met gerecht, cijns en tiende in leen gehouden door Gerrit van Voorn. Leenbrieven vanaf 1458 noemen ook nog een duifhuis en een molen. In het jaar 1539 werd Huis te Voorn toegevoegd aan de lijst van erkende ridderhofsteden. Hierna werd het verschillende malen uitgebreid en verbouwd.

Omstreeks 1800 werden de landerijen rondom het kasteel getransformeerd tot een park in Engelse landschapsstijl. Enkele oudere elementen bleven echter behouden, waaronder de rechte oprijlaan vanaf de Stadsdambrug over de Leidse Rijn. In het westelijk deel van het park werden bospercelen aangelegd. De zone langs de Leidse Rijn bleef grotendeels open gebied met solitaire bomen en een licht glooiende weide. Deze indeling is nadien nooit gewijzigd.

In 1851 werd het kasteel afgebroken. De twee duiventorens en het eiland waarop het huis stond bleven hierbij gespaard. Funderingsresten op het eiland zijn eveneens bewaard gebleven.

In 1873 werd aan het begin van de oprijlaan, ongeveer 400 m ten zuidwesten van het vroegere kasteel, een witgepleisterd landhuis in eclectische stijl gebouwd.

Het park, de overblijfselen van het kasteel, een dienstwoning uit de 18-de eeuw en het landhuis uit 1873 staan op de lijst van rijksmonumenten van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.

Gegevens
Adres

Bron: wikipedia

Tekening Huis te Voorn van Roelant Roghman, 1646-1647

Duiventorens Huis te Voorn, uit KasteleninNederland.